"... Anladım ki; Allah insanları birbirinden ayrı ayrı değil, tek vücut halinde yaşamalarını istediğinden, her birine kendi ihtiyaçlarını değil, hepsi için gerekli olan şeyleri ilham ediyor. Anladım ki; insanlar kendilerini düşünerek yaşıyor gibi görünse de, gerçekte onları yaşatan tek şey sevgidir.

Kim severse Allah'a yaklaşır Allah da ona yaklaşır. Çünkü O, sevgiyi yaratandır." "İnsan Ne İle Yaşar?" Tolstoy'un 1885 yılında yazdığı kısa hikâyesidir. Kitabın ana kısmını bir ayakkabıcı olan Simon ile Mikail'in öyküsü oluştururken, içerisinde dört farklı hikâyeden bahsedilmektedir.

Bu dört hikâyenin her birinin kahramanı ve olay akışı birbirinden bağımsızdır. Ancak hikayelerin hepsi tek bir ortak amaca hizmet etmektedir: Her hikayedeki kahraman farklı bir felsefi sorunun peşindedir. Farklı konulardaki bu dört hikâyenin aynı tema etrafında toplanmış olması kitabın akıcılığının bozulmadan devam etmesini sağlamıştır.

Tolstoy insanoğlunun varlık sebebini, yaşama gayesini, yaşama biçimini, varoluş kaynağını, nereye koştuğunu, neden koştuğunu sorar, düşündürür, hikâyeleriyle örneklendirir ve yanıtlar. Böylece 7'den 70'e herkese hitap eden hikâyeler sunar okuyucusuna.