Tolstoy’un ölümünden bir sene sonra basılan son romanı Hacı Murat, hem 

savaş ve siyasetin doğası hem de iki farklı kültür ve dünya arasına sıkışıp 

kalmak hakkında bir hikâye.

Tolstoy, gerçek olaylardan esinlenerek yazdığı bu romanda, Rus 

İmparatorluğu’na karşı kanının son damlasına kadar kahramanca 

savaşmış Çeçen isyancı Hacı Murat’ın hikâyesini anlatır. Çeçen lideri 

Şeyh Şamil’le anlaşmazlığa düştükten sonra Rusların tarafına geçen 

Murat, çok geçmeden her iki tarafın da güvenini kaybettiğini fark eder. 

Ruslar tarafından önce sıcak bir karşılama görse de, hemen sonrasında 

casus olduğu şüphesiyle hapse atılır. Karısı ve oğlunun Çeçenlerin eline 

düştüğünü öğrendiğindeyse, her şeyi göze alarak ailesini kurtarmak üzere 

yollara düşer. Ortak bir amaç için savaşan iki adamı karşı karşıya getiren 

bu mücadele dolu hikâye, yüzyıllar öncesinden bugüne uzanan siyasi 

sorunların doğasına da ışık tutuyor.

“Tolstoy olmasaydı, edebiyat, çobanı olmayan bir sürü, içinden çıkılamaz 

bir kördüğüm olurdu.”

ANTON ÇEHOV