İSLAM DÜNYASINDAKİ

ÜÇ YÜZYILLIK SERÜVEN: FÂTIMÎLER…

Fâtımîler; Abbâsî İmparatorluğu’nun onuncu yüzyıldaki çöküşünden, on birinci yüzyılda Selçukluların Orta Asya’dan ve on ikinci yüzyılda Haçlıların Avrupa’dan Ortadoğu’ya gelişine ve imparatorluğun Selâhaddîn Eyyûbî tarafından ortadan kaldırılışına kadar, Ortaçağ İslam dünyası tarihinin merkezinde olmuştur. Fâtımî hükümdarının “İmam” ve “Halife” olarak Peygamber’in dinî ve siyasî otoritesini miras aldığını iddia etmesiyle, Ortaçağ İslamının tarihinde hayatî bir rol oynamıştır. Fâtımîler, İslam sanatına mimarî, seramik, cam, madenî ve fildişi eserlerin yanı sıra halifelerin hazinelerinin en önemli bölümünü teşkil eden kumaşlarıyla da unutulmaz katkılar sunmuşlardır.

Fâtımî İmparatorluğu, İsmailîliğin, Kuzey Afrika’nın ve Mısır’ın tarihi serüvenini, Fâtımî hanedanının tarihi serüveniyle birlikte tutarlı bir hikâyeye dönüştürüyor. Bu hikâye İslam’ın geniş tarihinde kendine güçlü bir bağ buluyor ve okuyucular Fâtımî İmparatorluğu’nun tarihi önemini yeniden keşfediyor.

Mısır’ın fethi, devletin kuruluşu, imparatorluğun teşekkülü, el-Hâkim bi-Emrillâh’ın hükümdarlığından sonra gelen siyasî kriz, siyasî ve ideolojik bakımdan rejimin yeniden inşası, hanedanın yön değiştirmesi ve sonrasında gelen başarısızlıklarla beraber imparatorluğun tarih sahnesinden çekilişi, belgesel tadında bir üslupla okuyucuyla buluşuyor.

Londra Üniversitesi Şarkiyat ve Afrika Araştırmaları Okulu (SOAS), Kuzey Afrika Tarihi Bölümü’nden emekli öğretim üyesi Michael Brett'in yarım yüzyılı aşan araştırmalarının ürünü olan Fâtımî İmparatorluğu, üç yüzyıla yakın bir süre boyunca, Ortadoğu, Afrika ve Akdeniz’de hüküm sürerek, tarihte siyasetten sanata dek önemli izler bırakmış bir hanedanın sıra dışı öyküsü…