Efendi küçük, dev köle...

Eğer bir ulus gücünü hatırlar ve özgürlüğünü kazanır ise...

Hırvat edebiyatının büyük ustası Vladimir Nazor, yalnızca ülkesinin en büyük şairlerinden biri değil, aynı zamanda ulusunun vicdanı olmuş bir eylem adamı. Nazor’un kaleminden çıkan ve yayımlandığı 1908 yılından bu yana Hırvat ulusal bilincinin temel taşlarından biri sayılan Veli Jože (Koca Jože), artık Türkçede...

Koca Jože, Motovun ormanlarında yaşayan, kendi muazzam gücünden habersiz, efendilerine sadakatle hizmet eden uysal bir devdir. Onu yöneten "küçük" efendiler ise, onun yanında acınası derecede zayıf, korkak ama kurnazdır. Jože'nin trajik uykusu, bir Venedik kadırgasının ambarında karşılaştığı, bacakları kesilmiş ama bilinci uyanık bir başka devin fısıltısıyla bölünür: "O topraklar senin!" Bu kıvılcımla başlayan isyan, devlerin kendi ütopyasını kurmasıyla zafere ulaşır gibi görünse de, asıl mücadele o zaman başlar.

İstriya'nın Venedik sömürüsü ve Avusturya-Macaristan baskısı altında ezildiği bir çağda, kadim bir halk efsanesinden yola çıkarak yazılan bu eser, görünüşte fantastik bir öykü anlatırken, aslında bir milletin kolektif hafızasını ve sönmeyen özgürlük ateşini tutuşturan politik bir şaheserdir.