Benim “Ayaşlı” ise bugünkü cemiyetimizin şiddetli bir tenkididir. Ah! Ne olurdu, şunu daha bir yıl yazsaydım.

 Memduh Şevket Esendal

Ayaşlı ile Kiracıları romanı, dokuz odalı bir apartman katından sızan insanlık hâllerine odaklanıyor.

Memduh Şevket’in 1934’te Vakit gazetesinde tefrika edilen bu romanı, farklı meslek grupları ve kültürlerden gelen insanların, sadece insanların değil, geçmiş yaşantıların, dönüşen hayatların da karşılaşmasına imkân veriyor. Dokuz odalı bu büyük “ev”, bir araya gelmesi mümkün olmayan insanların ve deneyimlerin karşılaşma mekânı olarak anlam kazanırken insanlık hâllerinin çeşitli cephelerini resmederek aynı zamanda erken Cumhuriyet döneminin toplumsal bir panoramasını da çiziyor. Odaların ve bireylerin hikâyesi Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan dönüşümlerin de izlekleriyle zenginleştiriliyor.

Memduh Şevket, evden ziyade tekinsiz ve geçici bir mekân olarak çizilen apartmandaki insanların hikâyelerini anlatırken gerçeklikle olan bağını hiç yitirmiyor.