Afganistan’ın yakın tarihi, ideolojilerin, inançların ve büyük güçlerin çatıştığı karmaşık bir mücadele sahnesidir. Kızıl Ordunun Kâbusu, 20. yüzyılın son çeyreğinde bu ülkenin yaşadığı derin dönüşümü, Sovyet işgaline giden süreci ve sonrasında yaşanan büyük yıkımı bütün yönleriyle ele almaktadır.

1970’li yıllarda Afganistan üniversitelerinde filizlenen Marksist ve İslamcı hareketler, ülkenin geleceği üzerinde belirleyici bir rekabetin habercisi olmuştur. 1978’de Sovyet yanlısı Marksistlerin iktidara gelmesiyle başlayan yeni dönem, Afganistan’ı hızla ideolojik kamplara ayırmış; muhalif İslamcı liderlerin Pakistan’a sığınmasıyla birlikte ülke, bölgesel bir gerilimin merkezine dönüşmüştür. Bu gerilimi “kurtuluş” kisvesi altında bastırmak isteyen Sovyetler Birliği, 1979’da Afganistan’ı işgal ederek tarihin seyrini değiştiren bir savaşı başlatmıştır.

Eserde Sovyetlerin işgal politikaları, Afganistan halkına dayatılan yönetimin uygulamaları ve bu düzene karşı doğan direniş hareketleri titizlikle incelenmektedir. ABD, Pakistan, Çin ve Batı dünyasının direnişçilere sağladığı silah, lojistik ve mali destek; CIA’nın gizli operasyonları ve Afganistan’ın Soğuk Savaş satrancındaki stratejik konumu ayrıntılı biçimde değerlendirilmektedir. Kitap, bu süreçte ABD’nin Vietnam yenilgisinin gölgesinde yürüttüğü intikamcı stratejileri de sorgulamakta; Afganistan’ı küresel rekabetin kanlı bir laboratuvarı olarak ele almaktadır.

Savaşın toplumsal ve ekonomik bedelleri, milyonlarca mültecinin dramı, çöken şehirler ve yok olan bir neslin trajedisi, tarihî belgeler, tanıklıklar ve dönem analizleriyle aktarılmaktadır. On yıl süren işgalin sonunda Sovyetler geri çekilmek zorunda kalmış; üç yıl sonra ise imparatorluk tamamen dağılmıştır. Bu eser, okuyucuyu Soğuk Savaş’ın en kanlı cephelerinden birine, bir imparatorluğun son nefesini verdiği dağların arasına götüren kapsamlı bir tarih yolculuğuna davet ediyor.