Ne de güzel özetliyor işin hâkikatini Yunus Emre: “Her birimiz anne karnından geldik bir pazara,” kimimizin sonunda kârlı, kimimizin ise zararlı çıktığı… Pazar deyince hepimizin aklına gelen şey alışveriştir, ticarettir, bir tür kâr zarar oyunudur. Pazardan alacağımız her ne ise en iyisini, en güzelini, en işimize yarayanını alırız. O hâlde tek malzemesi insan olan pazarda ne paha ederiz!

Asıl mesele budur. Bu insan pazarındaki değerimiz kendimizle doğru orantılıdır. Hiçbir vasfı olmayan, hayata dair hiçbir hedef ve gayesi olmayan, öylesine yaşayan bir insan olmak ile değerinin farkında ve bilincinde olmak arasındaki farkı görmemiz gerekir.

İnsan sağladığı fayda kadar insandır. Hiçbirimiz pazardaki çürük malzemeyi almak istemeyiz… Hepimiz anne karnından teşrif ettik dünyaya, fakat elbette ki bunun birde evveliyatı var. Mevlâ Teâlâ buyurdu: “Ben sizin rabbiniz değil miyim?

Elbette öyle! Tanıklık ederiz.” dediler. Böyle yaptık ki kıyamet gününde, “Bizim bundan haberimiz yoktu” demeyesiniz...